DENİZDE YOL VERME KURALLARI
Deniz üzerinde seyir yaparken uyulması gereken ‘seyir kuralları’ vardır. Denizde Çatışmayı Önlemek üzere hazırlanmış uluslararası kurallar, deniz aracının ticari veya eğlence amaçlı, motorla veya yelken ya da başka bir güç ile hareket ettiğine bakılmaksızın tüm deniz araçlarına uygulanır. Ayrıca yarışan teknelerin uymak zorunda olduğu start veya şamandıra dönüş kuralları vardır ancak bunlar yarışan yelkenli tekneler ile alakalıdır ve bu kurallar sadece yarışan tekneleri bağlamaktadır. Eğer yarış parkurunda yarışta olmayan bir tekne var ise burada her iki tekne için Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları geçerlidir.
Denizde Çatışmayı Önleme Kurallarının amacı, açıkça belirtildiği üzere çarpışmaları önlemektir, bu nedenle Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları kitapçığından edinmek ve yukarıdaki resimde bir arada gösterilen önemli olanlarını iyice öğrenmek yerinde olacaktır. Özellikle, yelkenli bir teknenin motorunu kullanmaya başladığı andan itibaren, yelkenleri de açık olsa, artık motorla hareket eden bir tekne vasfında olduğu ve Denizde Çatışmayı Önleme Kurallarının ayrı bir bölümüne tabi olduğunun akılda tutulması önemlidir.
Uygun bir Gözcü bulundurmak
Her deniz taşıtı, her zaman çevresini gözetim altında tutmalıdır. Hemen hemen her çarpışmanın bu kurala uyulmamasından kaynaklandığı açıkça görülmüştür. Bu, özellikle yelkenli teknelerde önemlidir çünkü dümenci yelkenlerin kapatmasından dolayı çevresindeki belli bir bölgeyi görememektedir. Bu yüzden, eğer yelken seyri yapan bir teknenin dümenindeyseniz, teknede bulunan kişilere göremediğiniz bölgede herhangi bir şey olup olmadığını sormalı ya da sık aralıklarla kendiniz pozisyon değiştirerek göremediğiniz bölgeleri kontrol etmelisiniz.
Çarpışma Riskinin Değerlendirilmesi
Açık denizde iken, iki tekne birbirine yaklaşırken çarpışma riski olup olmadığını anlamak şaşırtıcı derecede güç olabilir. En iyi yol, yaklaşmak ta olan teknenin kendinize göre açısını sık sık bir el pusulası ile kontrol etmektir. Eğer açı sabit kalmaya devam ediyorsa bir çarpışma olasılığı var demektir. Tekneniz içinde bulunduğunuz yerde sabit durarak, teknenizin puntelası, sabit duran bir nesnesi veya armasından hiza alarak da, açısının değişip değişmediğini hızlıca kontrol edebilirsiniz. Eğer yaklaşan tekne hiza aldığınız nesne ile açısını değiştirmeden geliyorsa çarpışma riski var demektir ve buna göre tedbirinizi bir an önce almalısınız.
Yol Hakkı
Denizde ‘yol hakkı’ diye bir şey vardır ama buna çok da bel bağlamamak gerekir. İki gemi birbirine doğru yaklaştıklarında birinin ya da ikisinin birden diğerine yol vermesi gereklidir. Eğer kurallar bir tekneyi yol vermeye zorlamıyorsa, bu tekneye ‘yoluna devam eden tekne’ denir ve bu teknenin rotasını ve hızını koruması gerekir. Kurallar bir tekneyi yol vermeye zorluyorsa, bu tekneye ‘yol verecek tekne’ denir ve bu teknenin açık bir şekilde erkenden, hızını düşürmesi veya rotasını değiştirmesi beklenir.
Motorlu ve Yelkenli Teknelerin Durumu
En iyi bilinen kurallardan biri, yelkenle hareket eden tekne ile motorla hareket eden teknenin karşılaştığı durumlarla ilgilidir ve motorlu teknenin yelkenli tekneye yol vereceği varsayılır. Evet, bu varsayım genel olarak özellikle açık denizde doğrudur ama burada çok fazla istisna ve özel durum vardır ve bunun da çok önemsenmesi gerekir.
Örneğin, hızlı bir yelkenli tekne öndeki motorlu tekneyi geçiyorsa, yelkenli tekne yol vermelidir. Ayrıca yelkenli teknenin, dar bir kanalda hareket eden motorlu tekneye, trafik ayrım düzenine göre hareket eden tekneye veya balıkçılık ya da manevra kısıtlayacak başka bir operasyonla meşgul olan teknelere de yol vermesi gerektiği göz önüne alınmalıdır.
Bunun yanı sıra, birçok ticari limanda, yelkenli teknelerin tüm ticari gemilere yol vermesi ve belirli alanlara girmemesi ile ilgili özel durumlar içeren yönetmelikler bulunmaktadır ve girdiğiniz limanda böyle bir yönetmeliğin olabileceğini dikkate almalısınız.
Gemilerin, yelkenli teknelerin yolundan çıkmasının beklendiği okyanuslarda bile, bu gemilerin yüksek hızda olduğu ve otopilotta olabileceği düşünülerek, yol hakkına güvenmektense mümkünse bu gemilerden uzak durmak, güvenliğiniz için en iyi yoldur.
İki Yelkenli Tekne Karşılaştığında
İki yelkenli tekne karşılaştığında, iskele kontra olan (diğer bir deyişle rüzgarı iskele tarafından alan) tekne diğerine yol verir. Eğer her ikisi de aynı kontrada hareket ediyorsa, rüzgarüstünde olan tekne rüzgaraltında olan teknenin yolundan çekilmelidir.
Yan taraftaki resimde görüldüğü gibi, yaklaşan bir yelkenlinin hangi kontrada yol aldığının anlaşılmasının zor olduğu durumda, iskele kontra teknenin yol vermesi gerekmektedir.
Motorla Hareket Eden İki Tekne Karşılaştığında
Motorla hareket eden iki tekne kafadan birbirlerine doğru yaklaşıyorsa her ikisi de sancağa doğru dönerek birbirlerine yol verirler. Eğer yolları birbirine kesişecek şekilde karşılaşıyorlarsa, sancak tarafında kalan tekneye diğeri yol vermelidir. Dar kanallarda ise temel kural herkesin kendi sancak tarafında yol almasıdır.
Balıkçı Tekneleri
Balıkçı Tekneleri, ağlarını ön taraftan salma, arka taraftan çekme veya iki tekne arasında germe gibi çok çeşitli teknikler kullanırlar. Bu tekneler ağ attıklarını gündüzleri direklere aşağıdaki şekildeki gibi koni asarak ya da gece yine aşağıdaki resimde gösterildiği gibi ayırt edici ışıklar yakarak belirtirler, bunların yapacakları manevralar genellikle önceden tahmin edilemez. Olabilecek en iyi tavsiye onlardan uzak durmaktır.
Öndeki Tekneyi Geçme
Öndeki tekneyi geçmekte olan tekne, geçilen geminin yolundan çıkmalıdır. Bu, ‘motorlu tekne yelkenli tekneye yol verir’ ve ‘iskele kontra mı sancak kontra mı’ kuralları da dahil olmak üzere diğer tüm kurallardan önceliklidir.
Ses İşaretleri
Ses işaretleri özellikle küçük teknelerde eskiden kullanıldığından daha az kullanılmakla beraber ticari gemilerin düdüklerini çalarak, (korna veya siren) hareketleriyle ilgili diğerlerini uyardıklarını duyabilirsiniz.
Bir gemi kısa bir düdük çaldığında sancak tarafına döndüğünü, kısa iki düdük çaldığında iskele tarafına döndüğünü, üç kısa düdük çaldığında ise motorlarını geri çalıştırarak tornistan yaptığını belirtir. Beş kısa düdük çaldığında ise, ya senin niyetini anlamıyorum ya da bir çarpışmayı önlemek için bir şey yaptığını sanmıyorum demektedir. Bu durum ticari gemilerin girdiği eğlence teknelerinin bolca olduğu bölgelerde çokça yaşanmaktadır.
Dar bir kanalda, başka bir teknenin arkasından yetişen gemi onun sancak tarafından geçmeyi planladığı zaman iki uzun düdük arkasından bir kısa düdük çalarak, iskele tarafından geçmeyi planlıyorsa iki uzun düdük ve iki kısa düdük çalarak öndeki tekneyi uyarabilir. Geçilen gemi bir cevap vermek zorunda değildir ancak anladım ve rotamı koruyorum anlamına gelen bir uzun bir kısa ve yine bir uzun bir kısa düdük çalarak yanıt verebilir.
1820total visits,1visits today
